Rynek nieruchomości kształtowany jest przez wiele czynników. Po pierwsze, działa w pewnym otoczeniu prawnym, gospodarczym i kulturowym, które na niego oddziałuje. Po drugie, skupia wielu uczestników, o różnych potrzebach. Spotykają się tu inwestorzy, deweloperzy, prawnicy, rzeczoznawcy, kredytodawcy, pośrednicy. Kolejną, trzecią kwestią jest różnorodność stosunków łączących wspomnianych uczestników rynku. Umawiają się, negocjują, pożyczają, inwestują, działają, ponieważ każdy z nich ma cel, który realizuje poprzez wejście w rynek nieruchomości.
Stosunki pomiędzy uczestnikami rynku nieruchomości tworzą się poprzez świadczenie usług oraz zawieranie umów. Jedną grupę stanowią umowy, które dają możliwość użytkowania i rozporządzania nieruchomością. Drugą tworzą umowy, które nie przewidują takiej opcji. Biorąc pod uwagę jedynie te pierwsze, dopuszczające możliwość korzystania z nieruchomości, transakcje na rynku można podzielić na dwa rodzaje:
- transakcje, w których następuje podpisanie umowy przenoszącej własność nieruchomości pomiędzy sprzedającym a nabywcą,
- transakcje, w których następuje podpisanie umowy najmu lokalu pomiędzy wynajmującym a najemcą.
Wysokość oprocentowania a zachowania konsumenckie
Zmiany stóp procentowych, wprowadzane przez Radę Polityki Pieniężnej, dotyczą oszczędności gromadzonych przez klientów banków oraz zaciąganych kredytów. W związku z tym są jednym z czynników kształtujących zachowania uczestników rynku mieszkaniowego. Wpływają na decyzje dotyczące umów kupna i sprzedaży nieruchomości oraz na zawierane umowy najmu lokalu, a także umowy podnajmu lokalu.
- Oprocentowanie produktów oszczędnościowych.
Niskie stopy procentowe zniechęcają posiadaczy nadwyżek finansowych do korzystania z lokat bankowych i są raczej impulsem do poszukiwania alternatywnych sposobów lokowania pieniędzy. Przykładem takiej alternatywy jest zakup nieruchomości. Zakupione mieszkanie jest nie tylko gwarantem bezpiecznego ulokowania gotówki, ale może też generować zysk, jeśli stanie się przedmiotem umowy wynajmu lokalu. To inwestycja, na którą decyduje się wiele osób. Wymaga jednak posiadania sporej kwoty, którą można przeznaczyć na zakup nieruchomości.
- Oprocentowanie produktów kredytowych.
Wysokie stopy procentowe wpływają na wysokość rat kredytowych. Im wyższe oprocentowanie, tym wyższa rata kredytu. Im wyższa rata, tym większe obciążenie dla budżetu domowego. Dlatego w dobie podniesionych stóp procentowych trudniej jest uzyskać kredyt. Banki proponują niższe kwoty kredytów lub oczekują udokumentowania wyższej kwoty dochodów. Podwyżka oprocentowania przekłada się na obniżenie lub brak zdolności kredytowej osób, które chcą zaciągnąć kredyt, także na zakup mieszkania.
Tymczasem potrzeb mieszkaniowych nie da się zaspokoić inaczej niż poprzez zakup mieszkania lub najem lokalu. Kolejne podwyżki oprocentowania wpływają na ograniczenie dostępu do kredytów mieszkaniowych. To powoduje zwiększenie zawieranych na rynku umów najmu lokalu. Gdy doda się inflację i rosnące ceny materiałów budowlanych, okaże się, że rynek najmu ma coraz większy potencjał zysku.
Akt własności czy umowa najmu lokalu?
Mając wybór pomiędzy zakupem mieszkania a podpisaniem umowy najmu lokalu większość Polaków opowie się za własnością. Nie zawsze jednak wybór jest możliwy, a z podawanych przez portale ogłoszeniowe danych wynika, że liczba wyświetleń ogłoszeń najmu mieszkania lub pokoju dynamicznie wzrasta.
- Portal OLX odnotował o 114% więcej wyświetleń w stosunku do ostatnich dni lutego tego roku. Na portalu Otodom liczba wyświetleń wzrosła o 166%.
- Jednocześnie zmniejszyła się liczba dostępnych ogłoszeń, na OLX o 27%, na Otodom o 19%. Dane pochodzą z 7 marca, a spadek odnotowano w stosunku do 24 lutego.
To oznacza wyraźny wzrost zainteresowania najmem, prawdopodobnie spowodowany napływem obcokrajowców, ale także przyczynami ekonomicznymi i trudniejszym dostępem do kredytów.
