Mimo dość wysokich cen za diody LED, ich zakup może być wart zastanowienia. Producenci zapewniają jednak, że gdy weźmiemy pod uwagę żywotność, LEDy są znacznie bardziej opłacalne. Czy to prawda? Ile kosztują LEDy?
Spis treści porady
Ile działają LEDy?
LED może działać nawet 50 000–100 000 godzin. Teoretycznie LEDy mogą funkcjonować jeszcze dłużej. Z czasem jednak świecą coraz mniej intensywnie.
Przyjmuje się, że w warunkach laboratoryjnych LED świecą:
• 250 tys. godzin w wypadku diod barwy pomarańczowej
• 150 tys. godzin – barwy czerwonej
• 125 tys. godzin – barwy żółtej
• 30 – 70 tys. godzin – dla barw zielonej, niebieskiej i białej
Niestety warunki codziennego użytkowania są zazwyczaj gorsze niż laboratoryjne. Trwałość diod w dużym stopniu zależy od wydajności ich chłodzenia (im lepsza, tym większa żywotność). Można jednak założyć, że emitujące białe światło moduły LED, zamontowane w prawidłowo skonstruowanym urządzeniu, będą świecić o 30% słabiej niż na początku eksploatacji nie wcześniej niż po około 50 000 godzin działania.
Dla porównania, przeciętna trwałość tradycyjnych żarówek to około 1 000 godzin, zaś świetlówek kompaktowych – 10 000 godzin. Nawet, jeśli nie uwzględniamy oszczędności związanych z mniejszym zużyciem energii przez LEDy, opłaci się zakup oświetlenia diodowego w cenie pięciokrotnie przekraczającej wartość świetlówki zwartej, generującej zbliżoną ilość światła.
Oprawy z modułami LED generującymi białe światło mogą działać 50 000 godzin i więcej. To ponad 5 lat nieprzerwanego świecenia. Przy założeniu, że dziennie oświetlamy pokój przez 5 godzin, oprawa z diodą może nam służyć grubo ponad 25 lat!
Czy LED szybciej się zużywa jeśli często włączamy i wyłączamy?
Nie. Częste włączanie nie wpływa na żywotność diod LED. Zależność taka zachodzi natomiast dla świetlówek kompaktowych. Podstawowym powodem ich „przepalenia” jest ubytek materiału z elektrody podgrzewanej w momencie zaświecania (podobnie jak dzieje się w wypadku żarnika żarówki tradycyjnej). Dlatego im częściej włączamy takie lampy, tym krócej nam służą.
W diodach źródłem światła jest rekombinacja elektronów w półprzewodniku, powodująca wytwarzanie fotonów lub – mówiąc inaczej – zmiany położenia cząsteczek w warstwach tworzących diodę, w wyniku których powstaje światło i ciepło. Nie ma tu substancji, której ubytek prowadziłby do „przepalenia”.
W związku ze sposobem funkcjonowania diod świecących, liczba włączeń nie ma wpływu na żywotność urządzenia.
Czy diody LED łatwo się przegrzewają?
Nie. Choć przegrzewanie złącza warstw diody jest najczęstszą przyczyną ich uszkodzeń, w dobrze skonstruowanej oprawie oświetleniowej lub ledówce zjawisko takie nie występuje. Producenci projektują oprawy tak, by ciepło wydzielane przez umieszczone w nich LEDy było szybko i sprawnie oddawane do otoczenia. Jeśli dioda zainstalowana jest w dobrze zaprojektowanym urządzeniu, do przegrzania nigdy nie dochodzi.
Może być ono jednak spowodowane nieprawidłowym montażem oprawy LED, zanieczyszczeniem radiatora bądź dostarczeniem prądu o zbyt dużym napięciu. By zminimalizować ryzyko uszkodzenia, na etapie instalacji warto zadbać o to, by obudowa i radiator diody dokładnie przylegały do podłoża.
Co równie istotne, należy stosować wyłącznie zasilacz dostarczony przez producenta i nie stosować opraw LED w środowisku, do którego nie są przeznaczone. Urządzenia różnią się odpornością na zapylenie, wilgoć i inne czynniki. Dobierając źródła światła do specyficznych pomieszczeń warto upewnić się, że ich parametry pozwolą na bezproblemowe funkcjonowanie w warunkach danej przestrzeni.
Do przegrzewania dochodzi przede wszystkim w wyniku nieprzestrzegania zaleceń producenta w zakresie montażu, zasilania i miejsca zastosowania oprawy.
Ile kosztują żarówki LED?
Jeśli mowa o LED-ach, które można wkręcić w miejsce tradycyjnej żarówki lub świetlówki z gwintem E27, to ceny są na poziomie 20-30 zł za sztukę. To oczywiście zależy od mocy ledówki, jej producenta, sklepu… Nieco tańsze – kilkanaście złotych – są LEDy z gwintem E14. Co istotne LED, któy daje światło o mocy ok. 30 W pobiera jedynie 5-6 W energii elektrycznej. Warto też zwrócić uwagę na temperaturę barwową światła, jakie daje wybrana ledówka.
Konsultacja – Adam Gołąb menedżer ds. efektywności energetycznej w firmie TRILUX Polska Sp. z o.o.,
specjalizującej się w produkcji nowoczesnych rozwiązań oświetleniowych
